|
|
| وَإِذَا طَلَّقْتُمُ النِّسَاءَ فَبَلَغْنَ أَجَلَهُنَّ فَلَا تَعْضُلُوهُنَّ أَنْ يَنْكِحْنَ أَزْوَاجَهُنَّ إِذَا تَرَاضَوْا بَيْنَهُمْ بِالْمَعْرُوفِ ۗ ذَٰلِكَ يُوعَظُ بِهِ مَنْ كَانَ مِنْكُمْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ ۗ ذَٰلِكُمْ أَزْكَىٰ لَكُمْ وَأَطْهَرُ ۗ وَاللَّهُ يَعْلَمُ وَأَنْتُمْ لَا تَعْلَمُونَ
-232 |
|
Ve iza tallaktümün nisae fe belağne ecelehünne fe la ta´duluhünne ey yenkıhne ezvacehünne iza teradav beynehüm bil ma´ruf* zalike yuazu bihı men kane minküm yü´minü billahi vel yevmil ahır* zaliküm ezka leküm ve ather* vallahü ya´lemü ve entüm la ta´lemun |
|
2-Bakara Suresi 232. Ayeti Kerime Mealleri ve Tefsiri
Ö. NASUHİ BİLMEN MEALLERİ VE TEFSİRİ : 'Kur'anı Kerimin Türkçe Meali Alisi ve Tefsiri' |
| Ö NASUHİ BİLMEN MEALİ: |
Ve kadınları boşadığınızda, onlar da iddetlerini sonuna erdirince onların kendi aralarında maruf veçhile karşılıklı rızayla kocaları ile tekrar evlenmelerine mani olmayınız. Sizden Allah´a ve Ahiret gününe inanmış olanlara işte bununla öğüt verilir. Bu husus sizin için daha faydalı ve daha temizdir ve Allah Teâlâ bilir, siz bilmezsiniz. |
| Ö NASUHİ BİLMEN TEFSİR MEALİ: |
Ve kadınları boşadığınızda, onlar da iddetlerini sonuna erdirince kendi aralarında güzelce anlaştıkları takdirde iki tarafta razı olursa kocaları ile tekrar evlenmelerine mâni olmayınız. Sizden Allah'a ve ahiret gününe inanmış olanlara işte bununla öğüt verilir. Bu husus sizin için daha faydalı ve daha temizdir Allah Teâlâ bilir, sizler bilmezsiniz. |
Ö NASUHİ BİLMEN TEFSİRİ:
'Kur'anı Kerimin Türkçe Meali Alisi ve Tefsiri' |
Bu âyeti kerime, evliliği iade etmenin meşru, buna engel olmanın yasak oluşu hakkındadır. Rivayete göre Makil Ibni Yesar, kızkardeşini bir şahısla evlendirmiş, sonra bunların arasında nasılsa bir boşama meydana gelmiş, fakat pişman olup yeniden birbiriyle evlenmek istemişler. Makil ise buna mâni olmuş, eğer onunla yeniden evlenirsen yüzüm yüzüne haram olsun diye kızkardeşine darılmış. İşte böyle bir hâdise üzerine bu âyeti kerime nazil olmuş, Makil bundan haberdar edilince hemen nikâha razı olmuş, Allah'ın emrine boyun eğdiğini söylemiştir. Bu âyeti celile de buyuruluyor ki: Ey müminler!. (Ve kadınları boşadığınızda, onlar da) boşama ile ilgili (iddetlerini sonuna erdirince) aranızda ayrılık meydana gelir, fakat daha sonra pişman olurlarsa (kendi aralarında güzelce anlattıkları) takdirde şeriatın kabul edeceği bir tarzda, helâl bir akid ile (İki tarafın rızasıyla) iki tarafın razı olmasıyla kadınların (kocaları ile tekrar evlenmelerine mâni olmayınız.) Böyle bir men, onları zarara, düş kırıklığına götürebilir. Şu kadar var ki, bir veli benzer mihirden noksan ile veya dengi olmayan bir kimse ile evleneceği takdirde kadının nikâhına mâni olabilir. Bu bir gayri meşru engel sayılmaz. (Sizden) Ey insanlar!. (Allah'a ve ah i ret gününe imân edenlere işte bununla) bu beyan edilen men etmeme hükmü ile ■ öğüt verilir. Bu husus) bu öğütü kabul ve gereği ile amel etmek (sizin için daha faydalı) dir. Daha menfaat vericidir. (Ve daha temizdir), günah şüphesinden daha beridir, daha temizdir. (Ve Allah Teâlâ) nelerde fâide ve temizlik olduğunu (bilir, sizler bilemezsiniz.) Velhasıl Cenab-ı Hak neleri emrederse sizin iyiliğiniz, kurtuluşunuz ve necatınız onlarla mümkündür. Artık bütün ilâhî hükümlere uymaya çalışınız.
§ "Talâk", lügatte boşamak hissi veya manevî bir bağdan kurtulmak demektir. Şer'an nikâh akdini hususî lafızla hemen veya daha sonra fil'meal ortadan kaldırmak ve geçersiz saymaktır.
§ "Tatlîk de" eşi boşamaktan dolayı aradaki evlilik bağını usulü dairesinde koparmaktır.
§ "Talâklar üç kısımdır". Birincisi: Ric'î Talâkdır ki, bu eşle cinsî münasebette bulunduktan sonra yapılan ve açıkça veya işaret yoluyla sayısına veya bir şeye karşılık olmayan ve baln falaka delâlet eden bir vasıf ile vasıflanmış olmayan ve bir şeye benzetilmiş bulunmayan talâktır. Gerek açık lâfızlardan ve gerek ric'î talâki gerektiren kinayeli lâfızlardan biriyle olsun. Meselâ: Sen boşsun, sen boş olmuşsun. Seni boşadım, boş ol, seni boşadım denilse bunlarla niyete muhtaç olmaksızın birer ric'î talâk vâki olur. Şart olsun sözü ile de talâkta örten kullanılan yerlerde yalnız bir ric'î talâk tahakkuk eder. Velevki üç talâka niyet edilsin. İkincisi: Bain talâkdır ki, eşle cinsi temasdan takarrüpten evvel vâki olan, veya temasdan sonra bain talâki ifade eden kinayeli bir lâfız ile yapılan veya açık bir lâfız ile yapılıp da açıkça veya işaret yoluyla üç sayısına veya bir bedele bağlı bulunan veya bain talâk delâlet eden. Bir vasıfla vasıflanan veya bir şeye benzetilen talâktır. Meselâ: Bir kimse eşine hitaben talâk niyetiyle: Sen bain talakla boşsun, sen bain talakla boşanmışsın senden ayrıldım. Seni terkettim, benden uzak ol, aramızda nikâh yoktur, seni bıraktım, çık, git, cehenneme git, sen burs ün sözlerinden birini söylese bir bain talâk vücude gelmiş olur. Kezalik bir kimse eşine: Seni üç talâk ile boşadım, veya benden üç talâk ile boş ol dese üç bain talâk vâki olur. Iddet içinde veya farklı zamanlarda üç defa yapılan birer talâk ile de üç talâk tahakkuk etmiş olur. Meğer ki, arada usr u dairesinde başka bir meşru nikâh bulunursa bu gerçekleşmez.
§ "Ric'at" = rücu: Lügatte geri dönmek ve döndürmek manasınadır. Şer'an: ric'î talâkdan sonra iddet içinde henüz baki olan nikâhı sözle veya fiille devam ettirmekten ibarettir. Meselâ eş, ric'î talakla boşamış olduğu kadına: Iddeti içinde sana müracaat ettim, veya sen benim esimsin dese veya onunla cima yapsa veya şehvetle boynuna s arı Isa ona geri dönmüş, yani onu nikâhı altında tutmuş bulunur.
§ "Tehlil": Galiz haramlığı, yani üç talâk ile meydana gelen haramlığı kaldırarak evvelki eş için nikâhın yenilenmesini helal kılan bir muameledir ki, ikinci bir nikâh ile cinsel temastan ibarettir. Buna (hülle) denir. Bu ikinci nikâh ve cinsel ilişkiden takarrüpten sonra ikinci koca vefat eder veya boşarsa bu kadın iddet bekledikten sonra İlk kocası ite yeniden evlenebilir. Bu ikinci kocaya (muhallil), birinci kocaya da (muhallelün leh) denilir.
§ "Bilindiği üzere nikâhın meşruluğu, İnsanlığın bir selâmet ve temizlik içerisinde yaşamasını temin etme hikmetine dayalıdır. İnsanlık âlemi ancak nikâh sayesinde
bir ahenk ve intizama sahip olmuştur, İnsanlık silsilesi ancak nikâh sayesinde takdir edilen zamana kadar devam eder. Dünyaya gelen çocuklar, birer meşru pederin jefkati sayesinde yetişirler. Bu sayede nesebleri ortaya çıkar, İçtimaî bağ kuvvet bulur bir çok felâketlere, ihtiraslara sebebiyet verecek olan gayri meşru ilişkilerden kaçınılmış olur. Kadınlar da şereflerini, kıymetlerini muhafaza etmiş, kendilerini rezillikten, hayvan derecesine düşmekten kurtarmış bulunurlar. Özellikle İslâm ailelerinin, cemiyetlerinin meydana gelmesi, İslâmiyete hizmet etmeleri birer meşru nikâh sayesinde mümkün olmaktadır. Bunun içindir ki: Bir hadisi şerifte: Evleniniz, çoğalınız, çünkü ben klyamet günü sizinle ümmetlere karşı iftiharda bulunurum buyrulmuştur…
Binaenaleyh nikâhın kadrini bilmelidir, kat'î bir lüzum görülmedikçe boşama hadiselerine meydan vermemelidir. Bununla beraber içtimaî hayatta bazen garip hareketler, duygular, hoş olmayan davranışlar yüz gösterir, bu gibi hallerin iyi şekilde giderilmesine çalışmak bir ahlâkî vazifedir. Fakat bazen bu mümkün olmayabilir. O halde daha büyük bir hâdiseden kurtulmak için boşamaya tevessül edilmesi lâzım gelir. Şu kadar var ki boşama, korkunç ve çok kere pişmanlığı gerektiren bir harekettir. Bu hususta mümkün mertebe nefse hakim olmak, orta yoldan ayrılmamak lâzımdır. Böyle bir kabiliyet ise kadınlara nispetle erkeklerde daha fazladır. Bir de erkekler, eşlerinin mihirlerini, nafakalarını vermekle mükelleftirler. Bu bakından da kadınlara tercihen boşama hakkına erkekler sahip bulunmuşlardır. Şu kadar var ki, erkekler de bu konudaki şer'î izni kötüye kullanmamalıdırlar. Gerektirdiğinde bir veya iki ric'î talâk ile yetinmelidirler ki, pişmanlık yüz gösterince elden çıkan şeyi telâfi etmeye imkân bulunsun. Fakat bir erkek, fazla düşmanlık ve nefret gösterir de eşini bain talâk ile, yani ayrılığı kesin olarak
gerektiren bir tabir ile bir veya iki defa boşarsa artık geri dönüşe hakkı kalmaz bilahara pişman olur, boşadığı kadın da evliliğin yenilenmesini arzu ederse aralarında yeniden evlenme caiz bulunur. Bu halde kadına da böyle kabul etmek ve etmemek selahiyeti verilmiştir.
Şayet böyle ihtiyatlı bir surette hareket edilmez de bir erkek, karısını üç talâk ile boşarsa artık ona ne geri dönebilir, ne de onun rızâsı ile nikâhı yenileyebilir. Çünkü bu takdirde nikâh nimetine karşı nankörlükte bulunmuş, gelecekte pişmanlık meydana geleceğini düşünmemiş, kadına karşı da son derece nefret ve düşmanlık göstermiş olur. Binaenaleyh bunların hemen evliliği yenilemeleri artık uygun olamaz. Böyle kolaylıkla yeniden evlilik selahiyetini elinden çıkaran bir erkeğin bir nimete nankörlük cezası olmak üzere müşkil bir durumda bulundurulması, bir hikmet ve menfaat gereğidir. Bununla beraber bu bağı artık hayat boyu yenileme imkânının büsbütün kaldırılması da sosyal hayatın ihtiyaçlarına, eyilimlerine tamamen uymayacağı cihetle bu bağın yenilenmesi, boşamada bulunan kocaya bir ruhanî ceza, bir vicdanî azap olmak üzere bir hülle usulüne bağlanmıştır. Bu usul başkaları için de bir uyarı vesilesidir. Buna meydan vermemelidir.
Maamafih bir kadının başlangıçta bir erkekle meşru surette evlenmesi nasıl uygunsuz görülmezse, o erkekten ayrıldıktan sonra diğer bir erkek ile de yine meşru surette evlenmesi uygunsuz görülemez. Elverir ki, bu ikinci nikâh da geçici değil, mutlak surette vuku bulsun, bir fasit şarta bağlı bulunmasın. Daha sonra bu ikinci koca ölürse veya kendi arzusu ile boşarsa o kadın iddetini bitirdikten sonra isterse İlk kocası ile yeniden kendi arzusuyla nikâh akdi yapabilir. Bunu ayıplamaya mahal yoktur. Böyle bir şer'î cevaz da insanlık hakkında ilâhî merhametin bir eseridir.
|
|
|
