Ö NASUHİ BİLMEN TEFSİRİ: 'Kur'anı Kerimin Türkçe Meali Alisi ve Tefsiri' |
Bu âyeti kerime, namaza mâni olan halleri ve namaz için pak ve temiz olmaya riâyetin yollarını ve teyemmümün mahiyetini göstermektedir. Şöyle ki: (Ey mü'minler!. Siz) şarap ve diğer sarhoş edici şeylerden biriyle (sarhoşlar olduğunuz halde) namaza yaklaşmayınız, namaza kalkmayınız veya namaz için mescitlere gitmeyiniz, (ne söyleyeceğinizi bileceğiniz ana kadar) kendinizi namaza şevket meyin iz. Çünki bu halde kulluk vazifesi tam bir şuur ile ifa edilmiş olamazlar. Ve kıraat fârizesi I ây ikiyle ifa edilemez, namaz esnasında kötü durumlar meydana gelebilir, (ve tünüp olduğunuz) rüyada iken ihtilâm olduğunuz veya el ile mastürbasyonda bulunduğunuz veya eşlerinizle cinsel ilişkide bulunduğunuz (halde de) namaza yaklaşmayınız, bu haramdır, (yolcu olmak müstesna) Yolculuk halinde suyun bulunmamasına veya zorlukta temin edilebileceğine göre gıısııl vazifesi, ertelenir, teyemmüm ile yet inilir. Yolcu değilseniz (gıısııl edinceye kadar) bütün vücudunuzu usulü dairesinde su ile yi kayın caya kadar (namaza yaklaşmayınız) böyle bir gıısııl bulunmayınca namaz kılmak caiz olmaz, (ve) Ey mü'minler!, (eğer siz hasta veya sefer halinde olursanız) hastalığınızdan veya yolculuğunuzdan dolayı suyu bulup kullanmaya muktedir bulunmazsanız (veya sizden biri ayakyolıından) küçük veya büyük abdest bozma gibi bir olayı müteakip (gelirde veya siz) eşleriniz olan (kadınlara dokunur) onlarla cinsel ilişkide bulunur (da) gıısııl I erin ize yetecek (su bulamazsanız) mazeretli sayılırsınız (o zaman temiz bir toprak ile) pak bir yer parçası ile, bir kaya ile onlara ellerinizi sürmek suretiyle (teyemmüm ediniz.) Şöyle ki: Teyemmüme niyet ederek iki ellerinizi temiz toprak cinsinden birşeye iki defa sürerek (yüzlerinize ve) dirseklerinize kadar (ellerinize mesheyleyiniz) bu azaları böyle iki defa el sürüp sıgayınız (şüphe yok ki. Allah Teâlâ) Hata edenleri (affedici ve) günahkarları (yari iğ ayıcı) günahlarını örtücü ve yok edici (d ir) bunun içindir ki, müslümanlara bu kadar kolaylık bahsetmiştir. Teyemmüm: Bu müslümanlara mahsus bir ilâhî izindir.
§ Rivayete göre İslâm'ın başlangıcında sarhoş edici şeyler d ah a yas aklan mam işti. Abdıırrahman İbni Avf hazretleri bir gün yemek ve şarap hazırlayarak es h abı kiramdan
bazısını evine davet etmişti. Bunlar yiyip içtikten sonra yatsı namazı vakti gelmişti, içlerinden bir zatı imamlığa geçirip namaza başladılar. O zat, sarhoşluk tesiriyle: = taptığınız şeylere tapmanı. Kâfinin sûresf 109/2) âyet i kerimesini= taptığınız şeylere tapanın) okuyarak Allah'ın
beyanına aykırı bir okuyuşla bulundu. Bu hâdise üzerine bu âyeti kerime nazil olmuş, daha sarhoşluk hâli gitmeden namaza başlanılması yasaklanmıştı. Dahasonrada bütün sarhoş edici şeylerin kullanılması Mâide süresindeki bir âyeti kerime ile kesin olarak haram kılınmış ve yasaklanmıştır.
§ Teyemmüm, lügatte kastetmek manasınadır. Şer an su bulunmadığı veya bulunduğu halde kullanılmasına kudret bulunmadığı takdirde temiz olan toprak cinsinden bir şey ile abdestsizliği gidermek maksadiyle yapılan bir muameledir. Şöyle ki: Teyemmüm yapması lâzım gelen bir kimse, iki elini toprak cinsinden bir yere bir kere vurup onunla yüzünü m es heder, sonra iki elini bir daha vurup bununla da d i ıs Em eri ne kadar iki elini m es h eyler.
Bu teyemmüm ameliyesi, ya abdestsizliği gidermek veya namaz kılmak veya taharet siz sahih olmayan diğer bir ibadette bulunmak niyetiyle yapılmak lâzımdır. Binaenaleyh teyemmümün farzları, bir niyet ile iki meshten ibaret bulunmaktadır. Teyemmümü meşru kılan özür, suyun bulunmamasıdır. Veya suyu kullanmaya hakikaten veya hükmen kudret bulunmamış olmasıdır. Bir kimsenin bulunduğu yerden en az bir mil, yani Dört bin adım uzakta bulunan bir su, hakikaten yok demektir. Su bulunduğu halde bunun kullanılması takdirinde hastalanmaktan veya hastalığın artmasından veya uzamasından bir tecrübeye veya müslüman, yetkili bir tabibin beyanına binaen korku I ursa su hükmen bulunmamış sayılır.
Teyemmüm, temiz olan toprak ile yapılacağı gibi yer cinsinden olan şeyler temiz kum ile, alçı ile, horasan ile, mermer gibi madenî şeyler ile, kiremit, tuğla, ve yakut, zümrüt, mercan ile de yapılabilir. Kurumadıkça çamur ile yapılamaz. Teyemmüm, hicreti nebeviyenin beşinci senesinde meşru olmuştur. O sene Beni Mu st el ak gazvesinde Rasülü Ekrem ile beraberindeki mücahitler susuz bir yerde gecelemişlerdi. Sabah namazını kılmak için ab dest alacak suları bulunmuyordu. Sabaha yakın teyemmümün meşruiyeti hakkındaki bu âyeti kerime nazil olmuş, esbabı kiram çok sevinmişler, teyemmüm yaparak namazlarını kılmışlardır.
|